Ben je ooit deze bovenstaande tegengekomen? Dacht je misschien dat het een paddenstoel was? Voor een deel heb je misschien wel gelijk, maar toch ook weer niet. Op de afbeelding is bekermos te zien welke valt onder de korstmossen. Nu zul je misschien denken; aha mos dus! Maar ook dat is niet waar. De Nederlandse benaming maakt het wel verwarrend, in het Engels wordt korstmos Lichen genoemd. Een mos is namelijk een plant en een korstmos bestaat uit twee verschillende levende organismen, het is een samenwerking tussen een schimmel en een alg of wier waarbij deze twee zo nauw verweven zijn dat ze eigenlijk een eenheid vormen. Als je kijkt naar de rangen in de biologie dan valt de korstmos wel onder de groep fungi.
Hoe zit dat dan? Het is eigenlijk best ingewikkeld om uit te leggen. Een schimmel kan een samenwerking aangaan wat betekend dat er stoffen uitgewisseld worden met een ander levend organisme en beide organismen hebben hier profijt van. Dit kan bijvoorbeeld ook gebeuren tussen een bomen en bepaalde paddenstoelen. Deze groep schimmels die samenwerken worden ook wel symbionten genoemd. In het geval van korstmos leeft er dus een schimmel samen met een alg of met wier. De alg vangt zonlicht op, zet dit om in koolhydraten(bepaalde suikers) en geeft dit af aan de schimmel die zich daarmee voedt, daartegenover zorgt de schimmel voor de structuur(en daarmee de vorm) en de bescherming van de alg.
Korstmossen zien we vooral op droge zonnige plekken zoals bijvoorbeeld op boomschors maar je kunt ze ook tegenkomen op steen en hout.
Ze groeien erg langzaam en zijn daarom vooral te vinden op voedselarme plekken waar ze weinig tot geen concurrentie hebben van planten. Op droge voedselsarme plekken kan een korstmos bij erge droogte jaren inactief blijven en zodra er vocht bij komt kan deze weer actief worden, vandaar dat ze meer zichtbaar worden, vorm krijgen en opvallen in de herfst.
Heb je een boom met korstmos in de tuin? Maak je dan geen zorgen, hoewel boomschors behoorlijk bedekt kan zijn met korstmossen tast het de boom niet aan. Overigens zijn er honderden verschillende soorten korstmossen en zoals je kunt zien op de foto’s komen ze voor in allerlei verschillende vormen. Zie je een groene/gele/grijze/bruine vlek op een boom of paal? Kijk dan eens wat dichterbij en laat je verbazen zoals bijvoorbeeld door groot dooiermos.
Het woord licheen is vermeld in de nieuwe uitgave van Dale
Dankjewel voor deze duidelijke en interessante uiteenzetting over het verschil en overeenkomst tussen de werking van schimmels en mossen.
Hartelijke groet,
Kathy van der Knaap
Bedankt voor je leuke bericht!
Zonnige groet,
Tamara
Ooit ergens gelezen dat de aanwezigheid van korstmos iets zegt over de luchtkwaliteit.
Buiten dat, het is prachtig om te zien.
Ik ben nu 78Jaar en nooit te oud om te leren .. dat een Korstmos geen Zwam of Paddestoel is..